Polscy przedsiębiorcy o działalności firm w cieniu wojny. Ankieta GUS

Wpływ wojny na koniunkturę – maj 2022

Główny Urząd Statystyczny wraz z majowym komunikatem o koniunkturze w przetwórstwie przemysłowym, budownictwie, handlu i usługach opublikował wyniki ankiety na temat wpływu wojny na Ukrainie na działalność polskich firm. Przedsiębiorcy odpowiadali na pytania dotyczące obecnych i przewidywanych konsekwencji wojny dla firm a także jej wpływu na zatrudnianie pracowników z Ukrainy. Wyniki badań zaprezentowano w podziale na następujące obszary gospodarki: przetwórstwo przemysłowe, budownictwo, handel hurtowy, handel detaliczny, transport i gospodarkę magazynową oraz zakwaterowanie i gastronomię.

Porównując odpowiedzi, których udzielili przedsiębiorcy w maju z wynikami sprzed miesiąca można zauważyć m.in. zmniejszający się w niektórych branżach odsetek firm, które oceniają skutki wojny jako „poważne” albo „zagrażające stabilności firmy”.

Największe grono firm oceniających konsekwencje sytuacji na Ukrainie jako „poważne” znajdziemy w branży zakwaterowania i gastronomii (26,1% a miesiąc wcześniej 28,5% ankietowanych). Zagrożenie dla stabilności firm widzi w sytuacji na Ukrainie 9,0% firm budowlanych (w kwietniu 10,5%), 8,6% firm z branży transportowej i magazynowej (w kwietniu 7,1%) i 7,9% firm świadczących usługi zakwaterowania i gastronomii (w kwietniu odsetek wynosił 10,7%).

W stosunku do kwietnia nieznacznie powiększył się odsetek przedsiębiorstw, które deklarują brak negatywnych skutków wojny dla ich działalności. Wyjątkiem jest handel hurtowy, gdzie odsetek firm nieodczuwających negatywnych skutków spadł o 1,2 pp z 16,1% w kwietniu do 14,9% w maju.

Wśród negatywnych skutków wojny we wszystkich branżach najczęściej wskazywanym pozostaje wzrost kosztów. Na ten problem zwróciło uwagę m.in. 85,9% firm budowlanych (przed miesiącem 86,6%), 75,4% firm z grupy „zakwaterowanie i gastronomia” (73,9% w kwietniu)  i 70,5% ankietowanych z branży transportowej i magazynowej (71,4% w kwietniu). Inne problemy wskazywane w ankiecie to m.in.: zakłócenia w łańcuchach dostaw (na ten problem zwraca uwagę 59,9% firm z przetwórstwa przemysłowego i 53,9% z budownictwa), spadek sprzedaży (odczuwany m.in. przez 37,1% firm z branży zakwaterowania i gastronomii oraz 31,0% firm z handlu detalicznego) czy też zerwanie umów ze wschodnimi partnerami (to problem m.in. dla 17,7% firm zajmujących się handlem hurtowym i 17,0% reprezentujących przetwórstwo przemysłowe).

Jeśli chodzi o wpływ wojny na sferę zatrudnienia, wciąż duża część przedsiębiorców obserwuje odpływ pracowników z Ukrainy, chociaż stopień tego zjawiska jest uzależniony od branży. W przypadku zakwaterowania i gastronomii, handlu detalicznego, przetwórstwa przemysłowego i transportu/gospodarki magazynowej odpływ pracowników obserwuje większy odsetek firm niż przed miesiącem. Problem ten najbardziej odczuwalny (48,1% ankietowanych)  jest w zakwaterowaniu i gastronomii (choć oceniany jest jako nieznaczny). Jako „poważny” określa odpływ pracowników 6,9% firm budowlanych i 6,6% z branży zakwaterowania i gastronomii.

Z kolei wśród przedsiębiorców, którzy zgłaszają w ostatnim czasie napływ pracowników z Ukrainy największy odsetek znajdziemy w branży zakwaterowania i gastronomii – aż 52,9% ankietowanych zauważa napływ z czego 14,9% ocenia go jako „poważny”.