Postępowanie mediacyjne

Mediator rozpoczynając mediację wita strony i ustala z nimi zasady komunikowania się w mediacji. Wyjaśnia stronom, jakie są zasady mediacji i jak będzie ona prowadzona. Uzyskuje zgodę na prowadzenie sesji odrębnych. Mediator składa oświadczenie, że nie istnieją żadne przeszkody, które uniemożliwiałyby mu bycie neutralnym. Następnie udziela głosu stronom – zwykle pierwsza zabiera głos strona wnioskująca o mediację. Każda strona w sposób komfortowy może przedstawić swoje stanowisko na temat przyczyn konfliktu. Mediator prosi strony o dodatkowe informacje – jeśli istnieją niejasności utrudniające zrozumienie wypowiedzi stron.

Mediator poprzez zadawanie pytań próbuje ustalić elementy kluczowe niezbędne do rozwiązania konfliktu. Często w tej fazie dochodzi do sesji odrębnych.

Mediator musi doprowadzić do tego, by wygenerowane rozwiązanie było akceptowane przez obie strony. Stanowi to podstawę ustalania treści ugody.

Jeśli do niej dochodzi, mediator sporządza protokół z mediacji, w którym zamieszcza /lub do którego dołącza/ ugodę.

Po złożeniu wniosku o mediację przez jedną ze stron i wyrażeniu zgody na mediację przez drugą stronę /lub złożeniu zgodnego wniosku stron o mediację/ oraz uiszczeniu opłaty mediacyjnej strony wybierają mediatora z Listy Mediatorów Centrum.

Mediator wyraża zgodę na prowadzenie mediacji, jeśli nie istnieją przyczyny będące podstawą jego wyłączenia i rozpoczyna mediację.

Mediacja jest niejawna – a więc nie uczestniczy w niej publiczność, czy też dziennikarze. W mediacji powinny wziąć udział osoby, które mogą podejmować decyzje, co do wzajemnych ustępstw i kompromisów w trakcie mediacji. Mediacja to proces często dynamiczny i szybki – brak takiej osoby uniemożliwi podejmowanie decyzji w jej trakcie, a w konsekwencji doprowadzi do jej przerwania lub zakończenia mediacji. Niezbędny często wydaje się też udział osób, które mają największą wiedzę o przebiegu konfliktu. Obecni w trakcie mediacji prawnicy umożliwią szybkie doradztwo prawne.

Udział prawników w mediacji gospodarczej wydaje się być niezbędny, aczkolwiek zmienia się ich rola. Prawnicy są doradcami prawnymi osób, które podejmują decyzje w trakcie mediacji. O ile w trakcie procesu sądowego prawnicy zarządzają procesem i sprawą – o tyle w mediacji ich rola jest inna: przekazują swoim klientom informacje o prawnych skutkach podejmowanych decyzji.

Rolą prawnika jest też przygotowanie klienta do mediacji, przedyskutowanie z nim wszelkich możliwych rozwiązań i ich skutków prawnych.

To, że zmienia się rola prawników w mediacji, nie oznacza, że powinni uzyskać z tego tytułu mniejsze honorarium. Prawnik musi:

– przeanalizować z klientem wszystkie alternatywy negocjowanego porozumienia,

– wskazać konsekwencje prawne każdego z nich,

– uczestniczyć w przygotowaniu do negocjacji w mediacji,

– doradzać klientowi w trakcie mediacji,

– opracować ugodę.

Negocjacje w porównaniu z procedurą postępowania cywilnego są elastyczne i nieprzewidywalne, często wymagają dodatkowych predyspozycji od prawnika!

Dlaczego więc ma on uzyskać mniejsze honorarium?

W każdym. Im wcześniejsza faza konfliktu – tym większe szanse na jego pozytywne rozwiązanie.

Dlatego, że przyczyną konfliktu zwykle nie jest to, co stronom się wydaje, że jest. Dlatego również, że osoby znajdujące się „w konflikcie” tracą możliwość w pełni racjonalnego podejmowania decyzji, dochodzi do opisanych w psychologii zniekształceń percepcji w ocenie sytuacji, emocje w znacznym stopniu wpływają na złą jakość decyzji.

W rozwiązaniu problemu może pomóc jedynie osoba niezaangażowana w spór, będąca „poza sporem”.

Mediacja zakończona ugodą to wygrana obu stron. W mediacji nie chodzi o to, by któraś ze stron „wygrała”. Chodzi o to, by znaleźć rozwiązanie sporu akceptowane przez obie strony!

To drugą stronę trzeba przekonać do swoich racji – nie mediatora. Mediator nie będzie rozstrzygał sporu jak arbiter – więc nie trzeba go przekonywać do czegokolwiek.

Strony mogą skierować ugodę zawartą przed mediatorem do sądu powszechnego, który nada ugodzie klauzulę wykonalności. /Taką ugodę można przekazać wraz z wnioskiem o wszczęcie egzekucji komornikowi, który wyegzekwuje warunki ugody./

W niektórych przypadkach stronom może zależeć na wydaniu wyroku o treści odpowiadającej treści ugody. W takim przypadku ugodzie można nadać formę wyroku. Na wniosek stron mediator wystąpi wówczas jako arbiter i wyda wyrok o treści ustalonej ugodą. W Sądzie Arbitrażowym przy KIG Rada Arbitrażowa mianuje mediatora arbitrem, który wyda wyrok o treści objętej ugodą.

Stronom pozostaje wówczas skorzystanie z drogi sądowej. Mogą skierować tę sprawę do Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej jeżeli łączy je stosowna klauzula arbitrażowa.

Wniesiona opłata mediacyjna „nie przepada”, zostanie bowiem zaliczona na poczet opłaty arbitrażowej!

Strony mogą też skierować swoją sprawę do sądu powszechnego lub innego sądu polubownego.

Nie. Ale może być zaliczona na poczet opłat arbitrażowych w przypadku, gdy strony skierują sprawę do Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej.