Depozyty i kredyty w końcu września 2024
Narodowy Bank Polski zaprezentował dane o podaży pieniądza w końcu września 2024. Z punktu widzenia obserwacji procesów w gospodarce realnej szczególnie istotne są w nich dane o zmianach poziomów depozytów i kredytów gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i samorządów oraz wielkości gotówki w obiegu. Wyniki września powinny być traktowane jako ważne, widać w nich bowiem reakcje na zmiany w otoczeniu gospodarki w tym poziom stóp procentowych, agresję Rosji na Ukrainę, wejście w okres zmiany koniunktury.
W końcu września gospodarstwa domowe dysponowały na rachunkach bankowych środkami w wysokości 1 276,39 mld PLN. Były one o 7,85 mld i 0,62% wyższe niż miesiąc wcześniej i o 102,40 mld PLN tj. 8,7% większe niż przed rokiem (w sierpniu roczna dynamika tych depozytów wynosiła 10,2%). W ostatnich dwóch latach wrzesień przyniósł bardzo pokaźne wzrosty depozytów ludności (wcześniej miały one mniejsze rozmiary). Było to wywołane pojawieniem się w płacach w większej skali ruchomych ich składników – premie, nagrody, wyższe wypłaty w akordzie. Tym razem również obserwowany był wzrost, ale zdecydowanie mniejszej skali. Co ciekawe działo się to w sytuacji znacznie niższych niż zakładano wyników w handlu detalicznym, ale równocześnie przy silnie rosnącym zapotrzebowaniu na gotówkę.
Przedsiębiorstwa niefinansowe dysponowały w końcu września środkami w wysokości 489,70 mld PLN. Były one o 1,64 mld PLN i 0,33% niższe niż miesiąc wcześniej i o 8,48 mld PLN tj. 1,7% mniejsze niż przed rokiem. W sierpniu roczna dynamika tych depozytów była dodatnia i wynosiła 1,4%.
Po wrześniu zazwyczaj oczekuje się wyraźnego wzrostu poziomu depozytów w tej grupie klientów banków – po przyspieszeniu aktywności gospodarczej po wakacjach i zrealizowaniu znacznie lepszych utargów. Tegoroczny spadek był asezonowy – wywołany wyraźnie niższą od oczekiwanej aktywnością gospodarczą. Głęboko niepokoi przejście w ujemne rejony rocznej dynamiki depozytów przedsiębiorstw niefinansowych Poziom tych depozytów może być niewystarczający do utrzymania zadowalającej płynności.
Wzrost tych depozytów we wrześniu może być traktowany jako sezonowy. Okazał się jednak słabszy od ubiegłorocznego.
W końcu września zadłużenie gospodarstw domowych w bankach wynosiło 796,11 mld PLN. Było ono o 0,87 mld i 0,1% wyższe niż miesiąc wcześniej oraz o 11,01 mld PLN tj. 1,4% wyższe niż przed rokiem. W sierpniu roczna dynamika kredytów wynosiła 2,0%.
Zazwyczaj przyjmuje się, że kredyty w tej grupie klientów we wrześniu wyraźnie rosną. Obserwowany tym razem wzrost okazał się nieznaczny, zwłaszcza na tle notowanego przed rokiem. Mimo to szósty miesiąc z rzędu notowana jest dodatnia roczna dynamika kredytów. Skalę wzrostu r/r tonuje tu mocny złoty, obniżający wycenę kredytów walutowych.
Przedsiębiorstwa niefinansowe w końcu września zasilane były kredytami na poziomie 402,66 mld PLN. Było to o 1,22 mld i 0,3% więcej niż miesiąc wcześniej oraz o 7,46 mld PLN tj. 1,9% więcej niż przed rokiem. W sierpniu roczna dynamika kredytów wyniosła 2,2%.
Wzrost kredytowania w tej grupie klientów we wrześniu można uznać za typowy (przed rokiem był on nawet wyraźniejszy).
Jednocześnie firmy dysponowały kwotą 12,60 mld pozyskaną w postaci obligacji. Była ona o 0,13 mld PLN tj. 1,1% niższa niż przed miesiącem oraz o 1,67 mld PLN tj. o 11,7% niższa niż przed rokiem. W sierpniu roczna dynamika środków pozyskanych w postaci obligacji była również ujemna i wynosiła -12,4%.
Zgodnie z danymi na koniec września banki zasilały samorządy kredytami na kwotę 35,81 mld PLN. Były one o 0,08 mld i 0,2% wyższe niż miesiąc wcześniej i o 5,44 mld PLN tj. 17,9% wyższe niż przed rokiem. W sierpniu roczna dynamika kredytów wynosiła 16,4%.
Jednocześnie samorządy dysponowały kwotą 37,29 mld pozyskaną w postaci obligacji. Była ona o 0,45 mld PLN tj. 1,2% wyższa niż przed miesiącem oraz o 6,37 mld PLN tj. o 20,6% wyższa niż przed rokiem. W sierpniu roczna dynamika środków pozyskanych w postaci obligacji wynosiła 21,8%. We wrześniu wyraźnie zwiększył się poziom gotówki w obiegu – o 5,00 mld PLN tj. 1,30% do kwoty 389,59 mld PLN. Jednocześnie okazał się on o 26,62 mld PLN i 7,3% wyższy niż przed rokiem (w sierpniu był wyższy niż przed rokiem o 8,5%). W ostatnich latach wrześnie częściej przynosiły wzrosty poziomu gotówki w obiegu i tak też było w roku bieżącym (choć wzrost był nieco słabszy niż przed rokiem).