Eksport w październiku 2020 – prognoza Krajowej Izby Gospodarczej

Dostępne obecnie dane o stanie gospodarki realnej oraz opinie pozyskane od członków KIG pozwalają szacować, że eksport w październiku 2020 wyniósł 21 686  mln EUR. Zwiększył się więc w stosunku do wartości notowanych we wrześniu o 2,7%, w stosunku zaś do wielkości notowanych przed dwunastoma miesiącami zmniejszył się o 2,0%. Wielkość eksportu w listopadzie będzie mniejsza od październikowej.  

Październik zazwyczaj przynosi dalszą intensyfikację, silnej już we wrześniu, aktywności eksportowej. Handel, ale również przemysł, uzupełniają przetrzebione wcześniej zapasy zgromadzone na okres działania w trakcie miesięcy letnich. Październik to również szczyt przygotowań do typowego dla końca roku okresu podwyższonych obrotów w handlu.

W bieżącym roku październik również przyniósł zwiększenie sprzedaży, w dodatku po doskonałym wrześniu. Prawdopodobnie było ono jednak słabsze niż przed rokiem (kiedy to wrzesień był owszem dobry, ale październik wręcz rekordowy). W roku bieżącym na wrzesień przypadła część dostaw normalnie realizowanych jeszcze w sierpniu lub już w październiku. Stąd wynik października nie był tak znacząco lepszy od notowanego w poprzednim miesiącu. W konsekwencji w październiku roczna dynamika eksportu może gorszyć się do ujemnej -2,0% z wrześniowych +4,6%. Nie jest to jednak oznaka odmiany koniunktury, ale innego rozłożenia w kalendarzu strumieni dostaw.

W październiku złoty osłabił się wobec euro – o 1,5% do 4,5411 i równocześnie okazał się o 5,5% słabszy niż przed rokiem (we wrześniu złoty był słabszy niż przed rokiem o 2,7%). Zmiany te poprawiły pozycję konkurencyjną naszych eksporterów. Jeszcze korzystniej prezentowała się sytuacja eksporterów rozliczających sprzedaż w dolarach. W październiku złoty osłabił się w stosunku do tej waluty – o 1,8% do 3,8605. Jednocześnie okazał się mocniejszy niż przed rokiem o jedyne 0,8% (we wrześniu złoty był mocniejszy niż przed rokiem o 4,1%).

Według wstępnych danych Narodowego Banku Polskiego w pierwszych trzech kwartałach 2020 roku eksport wyniósł 166 123 mln EUR i okazał się o 3,7% mniejszy niż w pierwszych dziewięciu miesiącach roku 2019. Według sprawozdawczości prezentowanej przez Główny Urząd Statystyczny eksport wynosząc w okresie I-IX 2020 r. 169 900 mln EUR okazał się niższy niż rok wcześniej o 4,0%.

W tegorocznych wynikach od marca widoczny był regres aktywności w wymianie międzynarodowej, a o kwietniu zaś można mówić o jako o miesiącu bardzo głębokiej zapaści. Powodem problemów było gwałtowne wyhamowanie procesów gospodarczych wywołane całokształtem zjawisk związanych z pandemią koronawirusa. Bardzo istotnie spadły zamówienia, tak w zakresie dóbr konsumpcyjnych, jak i zaopatrzeniowych. Wiele z zamówionych towarów nie było odbieranych. Pojawiły się też krytycznej skali problemy z logistyką i możliwością dostarczenia zamówionych i wyprodukowanych towarów. W części przypadków realizację zamówień uniemożliwiły braki w dostawach surowców i półproduktów, w części zaś problemy ze skompletowaniem załogi (kwarantanna).

Analizując jednak wyniki ostatnich miesięcy wypada podkreślić, że faktyczna skala regresu tak w przypadku marca jak i kwietnia okazała się płytsza niż można się było obawiać i niż zakładane było w bazowych scenariuszach. W przypadku marca ów regres był płytszy od prognozowanego o blisko dwa miliardy euro, w kwietniu zaś nawet o nieco ponad dwa miliardy. W dodatku już maj przyniósł wyraźne przełamanie tendencji spadkowej, przynosząc poziom sprzedaży zakładany dopiero dla sierpnia. Począwszy zaś od czerwca eksport okazywał się wyższy niż przed rokiem.

W statystykach nie pojawił się oczekiwany wyraźny spadek udziału sprzedaży eksportowej w wynikach przemysłu ogółem. Miał on nastąpić jako splot gorszej niż u nas koniunktury u naszych kluczowych partnerów z dużo trudniejszą sytuacją logistyczną w procesie realizacji wymiany międzynarodowej (niż w wymianie krajowej). W domyśle obserwowane na bieżąco wyniki przemysłu miały być bardziej budowane na dostawach krajowych, które miały choć w części pokrywać skrajnie głęboki regres w eksporcie. Tymczasem sytuacje z wysyłkami krajowymi i zagranicznymi nie różniły się aż tak bardzo. Ma to kluczowe i pozytywne znaczenie przy tworzeniu scenariuszy tendencji w eksporcie dla najbliższych miesięcy oraz szacowaniu wyników możliwych do wypracowania  w roku bieżącym i następnym.

Eksport w kwietniu był niższy niż przed rokiem o 29,3%, a w maju o 19,6%. Wcześniejsze prognozy dla obu tych miesięcy mówiły o spadku rzędu 40%. W kolejnych czterech miesiącach od czerwca do września zanotowano już sprzedaż o odpowiednio 2,6% i 1,7% 2,5 i 4,6% wyższą niż przed rokiem. Choć aktualne szacunki wskazują, że w październiku sprzedaż może być nieco niższa niż przed rokiem, wciąż będzie postępować rekompensowanie części strat z najtrudniejszych wiosennych miesięcy.

W roku 2020 można oczekiwać zmniejszenia naszej sprzedaży eksportowej z 232,9 mld EUR w roku 2019 do 226,2 mld EUR (o 2,9%). Regres, choć dotkliwy, może okazać się jednak wyraźnie mniejszy od szacowanego przed sześcioma miesiącami (spadek o 18,1%). W roku 2021 eksport wynosząc 239,9 mld EUR może okazać się o 6,0% wyższy niż w roku 2020.

Kontakt 

Piotr Soroczyński
Główny ekonomista KIG
tel. 502 503 272
e-mail: psoroczynski@kig.pl

Karolina Makijewska
Ekonomistka 
tel. 22 630 96 57
e-mail: kmakijewska@kig.pl