Rachunki narodowe w IV kwartale 2023
29.02.2024PKB wzrósł realnie o 1,0% w porównaniu z tym samym okresem 2022 roku. W kwartale III 2023 roku, wzrost ten wynosił 0,5%
Rachunki narodowe w IV kwartale 2023
Główny Urząd Statystyczny opublikował dane o rachunkach narodowych za ostatni kwartał 2023 roku. Dane pokrywają się z wstępnymi wynikami, opublikowanymi dwa tygodnie temu.
- W ujęciu nominalnym produkt krajowy wyniósł w IV kwartale 934,2 mld PLN i okazał się o 6,9% wyższy niż przed rokiem.
Zmianę cen (tzw. deflator PKB) liczoną po całym produkcie krajowym można więc szacować na około 5,8% w stosunku do analogicznego kwartału ubiegłego roku. Jest to wyraźnie mniej niż w kwartale trzecim 2023 roku (7,6%) i jednocześnie mniej niż wskazania w zakresie zmian cen konsumenckich. Produkt krajowy brutto za ostatnie cztery kwartały (w ujęciu rocznym kroczącym) – wyniósł 3 396,3 mld PLN.- Dynamika roczna spożycia ogółem w czwartym kwartale 2023 uległa lekkiej poprawie. Wyniosła bowiem 1,5% wobec 1,3% w kwartale trzecim.
W spożyciu gospodarstw domowych odnotowany został spadek na poziomie -0,1%, po wzroście o 0,8% w kwartale trzecim. Równocześnie w kwartale czwartym 2023 spożycie publiczne okazało się realnie o 5,7% wyższe niż przed dwunastoma miesiącami, podczas gdy jeszcze w kwartale trzecim notowany był wzrost wynoszący 3,3%.- W przypadku inwestycji w kwartale czwartym umocnił się wzrost – tym razem na poziomie 8,7%.
Inwestycje w kwartale trzecim były wyższe niż przed rokiem o 7,2%. Zwraca uwagę wynik dla całej akumulacji (obejmujący poza inwestycjami również saldo zmiany zapasów). W kwartale czwartym zanotowano tu głęboki spadek sięgający -11,7%, po spadku z kwartału trzeciego na poziomie aż -28,1%. Świadczy to o tym, iż w gospodarce trwa (choć nie już tak intensywnie) rozpoczęte jeszcze w kwartale pierwszym 2023, gwałtowne redukowanie zapasów – po wcześniejszych siedmiu kwartałach ich nieprzerwanego budowania.
Obroty handlu zagranicznego prezentowały się słabo, choć wyraźnie lepiej niż w kwartale trzecim
Dynamika eksportu okazała się dodatnia na poziomie 2,7% wobec ujemnych -11,0% w kwartale trzecim. W przypadku importu notowany był spadek na poziomie -2,8% wobec spadku o -20,3% w kwartale trzecim.
Wartość dodana brutto – ogółem w kwartale czwartym okazała się realnie wyższa niż przed rokiem o 1,4%, podczas gdy w kwartale trzecim wzrost wynosił 0,8%.
Wartość dodana w przemyśle w kwartale czwartym okazała się wyższa niż przed rokiem o 1,1% co było wynikiem wyraźnie lepszym niż ujemne -2,0% z kwartału trzeciego. W budownictwie wartość dodana była wyższa niż przed rokiem o 5,3% podczas gdy w kwartale trzecim o 2,8%. W handlu odnotowano spadek o 0,1%, po wzroście o 1,7% z kwartału trzeciego. W transporcie i gospodarce magazynowej skala regresu spłyciła się do -2,6% z -5,2% w kwartale trzecim. Pogłębienie regresu miało natomiast miejsce w przypadku działalności finansowej i ubezpieczeniowej. Tu bowiem odnotowano wynik o -7,1% niższy niż przed rokiem, podczas gdy jeszcze w kwartale trzecim spadek sięgał -2,9%. Mocny, choć słabszy niż w kwartale trzecim, był wzrost wartości dodanej w informacji i komunikacji – gdzie wyniósł 3,2% wobec 3,9% z kwartału trzeciego. Doskonale prezentował się wzrost w obsłudze nieruchomości i firm wynoszący 7,8%, osiągnięty po 6,0% z kwartału trzeciego. W przypadku zakwaterowania i gastronomii wartość dodana była wyższa niż przed rokiem o 3,4%, wobec 3,6% z kwartału trzeciego, w administracji publicznej i obronie narodowej o 4,1% po 3,7% w kwartale trzecim, a w działalności profesjonalnej naukowej i technicznej wzrost w kwartale czwartym sięgnął 1,7%, podczas gdy w kwartale trzecim notowany był tu wzrost rzędu 2,4%.
Spożycie ogółem w kwartale czwartym miało dodatni wkład do PKB, zwiększając jego dynamikę o 1,1 pkt proc.
Ciekawie prezentują się statystyki ukazujące wkład poszczególnych kategorii popytowych do budowania dynamiki produktu krajowego brutto. Spożycie ogółem w kwartale czwartym miało dodatni wkład do PKB, zwiększając jego dynamikę o 1,1 pkt proc. To był wynik taki sam jak w kwartale trzecim. W przypadku spożycia indywidualnego wkład w PKB był praktycznie niezauważalny – wyniósł 0,0 pkt proc. wobec dodatnich 0,5 pkt proc. w kwartale poprzednim. W przypadku spożycia publicznego wkład do PKB był dodatni i wyniósł 1,1 pkt proc. wobec dodatnich 0,6 pkt. proc w kwartale trzecim. Mniej negatywny niż w poprzednim kwartale, był wkład akumulacji, której zmiana była odpowiedzialna za redukcję o -3,4 pkt proc. dynamiki wzrostu PKB w kwartale czwartym, wobec redukcji o -6,5 pkt proc. w kwartale trzecim. Poprawa ta w mniejszym stopniu wynikała ze zmian w zakresie inwestycji, które w czwartym kwartale podnosiły dynamikę PKB o 2,0 pkt proc. wobec podnoszenia o 1,2 pkt proc w kwartale trzecim. Ale w znacznie większym stopniu była pochodną mniej negatywnego niż kwartał wcześniej wpływu zmiany stanu zapasów. W kwartale czwartym ograniczały one skalę dynamiki wzrostu PKB o -5,4 pkt. proc, podczas gdy w kwartale trzecim zmniejszały wzrost o -7,7 pkt proc. Podobnie jak w pięciu poprzednich kwartałach, dodatnim okazał się wkład w dynamikę PKB eksportu netto (+3,3 pkt proc., wobec zanotowanych dla kwartału trzeciego +5,9 pkt. proc.). Wypada w tym miejscu przypomnieć często obserwowaną symetrię pomiędzy tym co dzieje się w zapasach i eksporcie netto. Gdy zapasy są zmniejszane (ograniczając PKB) jednocześnie odnotowywany jest pozytywny wkład eksportu netto (bo mocno spada import).
Wyniki kwartału czwartego napawają lekkim optymizmem
Po dwóch pierwszych kwartałach roku 2023, w których realny wynik PKB był niższy niż przed rokiem – w kwartale trzecim pojawił się wzrost o 0,5%, wzmocniony do 1,0% w kwartale czwartym. Owszem jest on mniejszy i opóźniony w stosunku do oczekiwań formułowanych w początku roku, ale jednak to postępujący wzrost. Cieszy wciąż wysoka dynamika nakładów brutto na środki trwale. Jest ona nie tylko składową działań administracji w zakresie rozbudowy infrastruktury, ale również inwestycji firm w rozbudowę i unowocześnianie mocy produkcyjnych.
Niestety wciąż słabą wróżbą na przyszłość jest kontunuowanie forsownej redukcji zapasów. Najwyraźniej poziom zamówień na nadchodzące kwartały jest oceniany jako bardzo niski. Wciąż też czekamy na utrwalenie się pozytywniejszych tendencji w zakresie spożycia – zwłaszcza spożycia indywidualnego.
Sprawdź także rachunki narodowe w III kwartale
Zapisz się na newsletter i bądź na bieżąco! >>> TUTAJ
Kontakt
Piotr Soroczyński
Główny ekonomista KIG
tel. 502 503 272
e-mail: psoroczynski@kig.pl
