Opinia KIG do projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie środków skażających alkohol etylowy z 30 sierpnia 2023 r.

05.10.2023

Opinia Krajowej Izby Gospodarczej do projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie środków skażających alkohol etylowy z 30 sierpnia 2023 (dalej: projekt rozporządzenia)

(numer z wykazu 775)

opinia prawna

Jedną z branż, która jest szczególnie reprezentowana przez Krajową Izbę Gospodarczą są producenci produktów biobójczych, jak również podmioty korzystające z takich produktów w toku prowadzonej działalności np. producenci żywności.

Nasi członkowie zgłaszają uzasadnione obawy, że wejście w życie rozporządzenia w projektowanej formie znacznie utrudni im prowadzenie dotychczasowej działalności, a nawet może przyczynić się do ich eliminacji z rynku, a Krajowa Izba Gospodarcza podziela te obawy.

W związku z powyższym przesyłamy uwagi do procedowanego projektu rozporządzenia.

W ocenie Krajowej Izby Gospodarczej proponowany przez Ministerstwo Finansów projekt rozporządzenia niesie za sobą negatywne konsekwencje dla producentów produktów biobójczych – szczególnie tych, których asortyment oferowanych produktów obejmuje duże opakowania przeznaczone dla profesjonalnych, hurtowych odbiorców takich jak szpitale, placówki medyczne oraz gabinety lekarskie i kosmetyczne.

Jedną z zasadniczych zmian wprowadzaną projektem rozporządzenia jest ograniczenie stosowania alkoholu skażonego alkoholem izopropylowym w ilości 10 000 ml na 1 hl alkoholu 100% vol. wyłącznie do produktów biobójczych w postaci:

  • płynu pakowanego w opakowania jednostkowe z rozpylaczami lub atomizerami, połączonymi z tymi opakowaniami w sposób trwały, o pojemności do 500 ml oraz
  • żeli pakowanych w opakowania jednostkowe o dowolnej pojemności.

Efektem wejścia w życie proponowanej regulacji będzie to, że producenci produktów biobójczych zostaną pozbawieni prawa do stosowania zwolnienia z akcyzy dla alkoholu etylowego skażonego alkoholem izopropylowym 10 000 ml na 1 hl. alkoholu 100 % vol. zużywanego do produkcji produktów biobójczych innych niż żele, o gabarytach większych niż 500 ml.

Taki stan legislacyjny pozbawi większość polskich producentów podstawowego surowca, który jest przez nich używany do wyrobu produktów biobójczych i płynów do dezynfekcji. Konsekwencją powyższego będzie brak możliwości oferowania instytucjom takim jak szpitale, przychodnie czy laboratoria dobrej jakości produktów, co wpłynie bezpośrednio na pogorszenie sytuacji finansowej polskich firm, a jednocześnie pogorszenie jakości dezynfekcji w placówkach medycznych.

W tym miejscu wskazujemy również, że alkohol zawarty w płynach do dezynfekcji, które są stosowane na powierzchnie, z którą człowiek ma bezpośredni kontakt np. uchwyty, klamki, poręcze, jak również produkty stosowane bezpośrednio do dezynfekcji rąk nie mogą być skażone substancją, która zawiera w swoim składzie benzoesan denatonium (Bitrex); Spowodowane jest to wysoce gorzkim smakiem tej substancji. W momencie dostania się jej do ust będzie ona powodować dyskomfort wśród pacjentów szpitali bądź prywatnych konsumentów co skutecznie zniechęci ich do ponownego użycia danego produktu biobójczego.

Również do wyrobu produktów biobójczych nie sposób jest stosować proponowaną nową mieszaninę skażająca alkohol etylowy w postaci ketonu etylowo-metylowego w ilości 1 litra na 1hl alkoholu 100% vol. Spowodowane jest to jedną z charakterystycznych właściwości fizycznych ketonu etylowo-metylowego – zapachem. Jest on bardzo intensywny, drażniący a zarazem zatrucie parami tegoż ketonu powoduje negatywne skutki zdrowotne.

W ocenie Krajowej Izby Gospodarcze rezygnacja z alkoholu izopropylowego w ilości 10 000 ml na 1 hl alkoholu 100% vol. jako metody skażającej również w przypadku produkcji produktów biobójczych w postaci płynnej o pojemności większej niż 500 ml pozbawi takie instytucje jak szpitale, placówki medyczne oraz producentów z branży spożywczej odpowiednich środków do dezynfekcji. Takie instytucje, ze względu na znaczne powierzchnie do dezynfekcji, stosują produkty biobójcze w opakowaniach o większych gabarytach niż 500 ml – przeważnie 5 litrowych. Wynika to również z faktu, iż kupując 5 litrowe pojemności instytucje te zmniejszają produkcję odpadów 10 krotnie, niż gdyby miały one zaopatrywać się w butelki o pojemności 500 ml.

Wejście w życie projektowanej regulacji w przypadku większości producentów produktów biobójczych oznacza całkowite wykluczenie znacznej części ich oferty produktowej, która obejmuje produkcje produktów biobójczych konfekcjonowanych w opakowania 5 litrowe.

KIG podkreśla, iż opakowania do 5 litrów są pożądanym produktem dla dużych odbiorców takich jak szpitale i placówki medyczne. Wykluczenie takich produktów ze swojej oferty oznacza de facto utratę znacznej części rynku. Doświadczenia wskazują również, że odbiorcy, którzy dotychczasowo nabywali produkty biobójcze w opakowaniach 5 litrowych nie będą zainteresowani produktami biobójczymi konfekcjonowanymi do małych opakowań. Z punktu widzenia tych instytucji, stosowanie płynnych produktów biobójczych w opakowaniach do 500 ml będzie nieekonomiczne i niepraktyczne. Oznacza to, że duże zakłady stosujące znaczne ilości płynów do dezynfekcji i produktów biobójczych zostaną pozbawione produktów, które są dla nich niezbędne w toku działalności.

Jednocześnie wskazujemy, że wprowadzenie metody skażającej alkohol etylowy w postaci alkoholu izopropylowego 10 000 ml było postulatem składanym przez producentów produktów biobójczych. Alkohol izopropylowy jako samodzielna substancja skażająca alkohol etylowy wykorzystywany do produkcji produktów biobójczych został dodany do akcyzowych przepisów właśnie ze względu na to, że jest to jedyna optymalna metoda skażenia alkoholu wykorzystanego do produkcji produktów służących do dezynfekcji rąk metodą wcierania, mycia i odtłuszczania powierzchni i urządzeń w zakładach przemysłu spożywczego, instytucjach użyteczności publicznej, magazynach, chłodniach i warsztatach.

Ograniczenie stosowania alkoholu izopropylowego jako substancji skażającej będzie miało zatem negatywny wpływ nie tylko na producentów produktów biobójczych ale także na wszystkich ich odbiorców.

Jak wynika z uzasadnienia do projektu rozporządzenia proponowana zmiana została podyktowana odnotowaniem przez jednostki Krajowej Administracji Skarbowej procederu odzyskiwania alkoholu etylowego z preparatów biobójczych i przeznaczeniu go do celów spożywczych.

KIG z oczywistych względów popiera postulat walki z szarą strefą, która dopuszcza się nadużyć podatkowych. Jednocześnie wskazujemy, że taka walka powinna być skierowana w stronę podmiotów, które nabywają produkty biobójcze od legalnie działających firm, i dokonują następnie zmiany przeznaczenia. Wskazujemy, że Krajowa Administracja Skarbowa posiada narzędzia skutecznej kontroli, jak chociażby analiza danych z JPK. Ponadto trudno sobie wyobrazić fakt, że główni odbiorcy tego produktu – podmioty lecznicze i zakłady produkcyjne zajmujące się wyrobem żywności zajmują się nielegalnym odzyskiem alkoholu wykorzystywanym do skażania.

Kluczowym faktem, na który również chcemy wrócić uwagę jest to, że pozbawienie polskich podmiotów możliwości produkcji produktów biobójczych z wykorzystaniem alkoholu izopropylowego przyczyni się do tego, że takie produkty będą sprowadzane do Polski wewnątrzwspólnotowo.

Podmioty, które nabywają takie produkty wewnątrzwspólnotowo będą uprawnione do zwolnienia z akcyzy dla alkoholu etylowego zawartego w takich produktach na podstawie art. 30 ust. 9 pkt 2 ustawy akcyzowej. Zgodnie z tym przepisem zwolniony z akcyzy jest alkohol etylowy zawarty w nabywanych wewnątrzwspólnotowo wyrobach nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, skażony środkami skażającymi dopuszczonymi przez państwo członkowskie Unii Europejskiej pochodzenia wyrobu.

Z przywołanej wyżej regulacji jasno wynika, że podmioty krajowe w dalszym ciągu będą miały możliwość nabywania produktów biobójczych zawierających alkohol skażony alkoholem izopropylowym. Jednak produkty te będą wyprodukowane nie przez polskich producentów, którzy dodatkowo podlegają kontroli celno-skarbowej, lecz przez podmioty zagraniczne. Przez wzgląd na powyższe Krajowa Izba Gospodarcza jednoznacznie wskazuje, iż będzie to miało poważny, negatywny wpływ na krajową gospodarkę, jednocześnie umacniając pozycję zagranicznych podmiotów na naszym rynku.

Podsumowując, Krajowa Izba Gospodarcza postuluje aby Ministerstwo Finansów rozważyło odstąpienie od projektowanego ograniczenia w postaci braku możliwości stosowania zwolnienia z akcyzy dla alkoholu etylowego skażonego alkoholem izopropylowym w ilości 10 000 ml w przypadku produkcji produktów biobójczych w postaci płynnej w opakowaniach większych niż 500 ml.

Jednocześnie  Izba deklaruje chęć współpracy podczas ewentualnych prac nad przepisami mającymi na celu wprowadzenie kontroli i identyfikacji odbiorców, którzy dopuszczają się nielegalnego procederu odzyskiwania alkoholu etylowego z produktów biobójczych w celach konsumpcyjnych.

Warszawa, 4 października 2023 roku


Opinia >>> do pobrania

Krajowa Izba Gospodarcza otrzymała dofinansowanie w ramach projektu POIR.03.04.00-14-0001/20 „Dotacja na kapitał obrotowy dla Krajowej Izby Gospodarczej”, w ramach działania 3.4 Dotacje na kapitał obrotowy Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020”, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.