Depozyty i kredyty w końcu listopada 2020

Narodowy Bank Polski zaprezentował dane o podaży pieniądza w końcu listopada. W powodzi zaprezentowanych informacji, a patrząc głównie na ich powiązanie z tzw. gospodarką realną, warto przede wszystkim zwrócić uwagę na zmiany depozytów i kredytów: gospodarstw domowych, przedsiębiorstw niefinansowych i samorządów ale również na zmiany poziomu gotówki w obiegu.

W końcu listopada gospodarstwa domowe dysponowały na rachunkach w bankach środkami w wysokości 953,48 mld PLN. Były one o  1,52 mld i 0,2% wyższe niż miesiąc wcześniej i o 82,44 mld PLN tj. 9,5% większe niż przed rokiem. W październiku roczna dynamika depozytów wynosiła 10,5%. Wbrew powszechnym obawom wciąż nie widać silnej erozji depozytów związanej choćby z pogorszeniem się sytuacji finansowej. Wręcz przeciwnie, roczna dynamika depozytów jest wyższa od wynikającej z tempa zmian funduszu płac.

Przedsiębiorstwa niefinansowe dysponowały środkami w wysokości 378,63 mld PLN. Były one o  1,69 mld i 0,4% wyższe niż miesiąc wcześniej i o 75,71 mld PLN tj. 25,0% większe niż przed rokiem. W październiku roczna dynamika depozytów wynosiła 26,5%. Wciąż wysoka dynamika roczna depozytów firm to głównie efekt znacznego zasilenia ich rachunków środkami z tarczy finansowej. W ostatnich miesiącach widać postępujące wykorzystywanie tego zasilenia.

Na rachunkach samorządów w końcu listopada figurowała kwota 53,61 mld PLN. Była ona o 1,17 mld i 2,2% wyższa niż miesiąc wcześniej i równocześnie o 14,67 mld i 37,7% wyższa niż przed rokiem. W październiku roczna dynamika depozytów wynosiła 36,2%. Wysoki i rosnący poziom depozytów samorządów jest prawdopodobnie złożeniem rozsądnej, ostrożnej polityki finansowej w dobie niepewności przychodów i wzrostu niektórych kosztów działania, z zastopowaniem części wydatków – najmniej niezbędnych – w tym inwestycyjnych.

W końcu listopada zadłużenie gospodarstwa domowych w bankach wynosiło 786,04 mld PLN. Było ono o  4,97 mld i 0,6% niższe niż miesiąc wcześniej i o 19,58 mld PLN tj. 2,6% większe niż przed rokiem. W październiku roczna dynamika kredytów wynosiła 3,6%. Listopadowy spadek poziomu i dynamiki kredytów w istotnym stopniu jest spowodowany wzrostem wyceny naszej waluty, która obniża wartość kredytów walutowych wyrażanych w złotych. Jest to odreagowanie odwrotnej sytuacji z października (złoty wtedy mocno osłabł). Niska dynamika kredytów dla ludności to z pewnością złożenie niskiej skłonności do zadłużania się gospodarstw domowych w niepewny czas, ale również ostrożniejszej polityki kredytowej banków.

Przedsiębiorstwa niefinansowe w końcu listopada były zasilone przez banki kredytami na kwotę 357,23 mld PLN. Była ona o  1,46 mld i 0,4% niższa niż miesiąc wcześniej i o 16,77 mld PLN tj. 4,5% niższa niż przed rokiem. W październiku roczna dynamika kredytów również była ujemna i wynosiła -3,2%. Jednocześnie firmy dysponowały kwotą 16,71 mld pozyskaną w postaci obligacji. Była ona o 0,12 mld PLN tj. 0,7% wyższa niż przed miesiącem oraz o 1,97 mld PLN tj. o 10,5% niższa niż przed rokiem. W październiku roczna dynamika środków pozyskanych w postaci obligacji również była ujemna i wynosiła -12,5%. W przypadku firm widoczne jest szybko postępujące „delewarowanie”. Wynika ono tak ze spadku popytu na kredyt obrotowy i inwestycyjny (patrz mniejsze zamówienia i niższa skłonność do prowadzenia prac inwestycyjnych) ale również z pojawienie się znacznych środków zasilających płynność firm pochodzących spoza systemu bankowego.

Samorządy w końcu listopada były zasilone przez banki kredytami na kwotę 34,31 mld PLN. Były one o  0,39 mld i 1,1% niższe niż miesiąc wcześniej i o 0,97 mld PLN tj. 2,9% wyższe niż przed rokiem. W październiku roczna dynamika kredytów wynosiła 4,2%. Jednocześnie samorządy dysponowały kwotą 24,13 mld pozyskaną w postaci obligacji. Była ona o 0,07 mld PLN tj. 0,3% wyższa niż przed miesiącem oraz o 0,37 mld PLN tj. o 1,5% wyższa niż przed rokiem. W październiku roczna dynamika środków pozyskanych w postaci obligacji wynosiła 1,2%. Widoczna jest niska intensywność pozyskiwania środków w postaci obligacji – środków długoterminowych związanych z procesami inwestycyjnymi. Wzrost zadłużenia kredytami pozostaje umiarkowany, choć złożony z obecnym spadkiem dochodów samorządów może niepokoić.

W listopadzie ponownie wzrósł poziom gotówki w obiegu – o 5,46 mld PLN tj. 1,8% do kwoty 304,12 mld PLN. Jednocześnie okazał się on o 36,0% wyższy niż przed rokiem (w październiku był wyższy niż przed rokiem o 34,8%). Zazwyczaj silny wzrost poziomu gotówki w obiegu przyjmowany jest przez analityków jako niepokojący, bo nieznacznie tylko poprzedzający wzrost spożycia i inflacji. W ostatnich jednak miesiącach należy go rozumieć jako przejaw rozsądku gospodarstw domowych i podmiotów gospodarczych starających się zapewnić sobie stosowny bufor płynności na okoliczność możliwości pojawienia się chwilowych kłopotów w elektronicznym obiegu pieniądza.

Zapoznaj się z innymi analizami makro

Kontakt
Piotr Soroczyński
Główny ekonomista KIG
tel. 502 503 272
e-mail: psoroczynski@kig.pl