Opinia Krajowej Izby Gospodarczej do projektu rozporządzenia Ministra Finansów 28 marca 2024 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie środków skażających alkohol etylowy (numer z wykazu 775)

Opinia
Krajowej Izby Gospodarczej
do projektu rozporządzenia Ministra Finansów 28 marca 2024 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie środków skażających alkohol etylowy
(numer z wykazu 775)

W związku z opublikowaniem projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie środków skażających alkohol etylowy (dalej Projekt), Krajowa Izba Gospodarcza, jako podmiot zrzeszający w swoich izbach członkowskiej producentów produktów biobójczych oraz podmioty korzystające z takich produktów w toku prowadzonej działalności np. producenci żywności, poniżej przedstawia swoje uwagi.

Krajowa Izba Gospodarcza wnioskuje odstąpienie przez Ministerstwo Finansów od projektowanego ograniczenia w postaci braku możliwości stosowania zwolnienia z akcyzy dla alkoholu etylowego skażonego alkoholem izopropylowym w ilości 10 000 ml w przypadku produkcji produktów biobójczych w postaci płynnej, w opakowaniach większych niż 500 ml.

Ograniczenie w stosowaniu alkoholu izopropylowego jako skażalnika

W ocenie KIG proponowany przez Ministerstwo Finansów Projekt implikuje bardzo negatywne konsekwencje dla producentów produktów biobójczych – szczególnie tych, których asortyment produktów obejmuje duże opakowania przeznaczone dla profesjonalnych, hurtowych odbiorców takich jak szpitale, placówki medyczne, apteki, placówki weterynaryjne, czy podmioty wykonujące inne zawody medyczne albo świadczące usługi kosmetyczne.

Projekt ogranicza stosowanie alkoholu skażonego alkoholem izopropylowym w ilości 10 000 ml na 1 hl alkoholu 100% vol. wyłącznie do produktów biobójczych w postaci:

• płynu pakowanego w opakowania jednostkowe z rozpylaczami, o pojemności do 500 ml oraz
• żeli pakowanych w opakowania jednostkowe o dowolnej pojemności,
• wyrobów biobójczych pakowanych w opakowania jednostkowe o pojemności do 5000 ml, dostarczanych do podmiotów leczniczych, zakładów leczniczych dla zwierząt lub aptek pod warunkiem, że produkty te będą stosowane wyłącznie do celów medycznych lub zabiegów dezynfekcyjnych powierzchni lub przedmiotów, dla użytkowników końcowych posiadających siedzibę na terenie Polski.

W efekcie od chwili wejścia projektowanego rozporządzenia w życie producenci produktów biobójczych zostaną pozbawieni prawa do stosowania zwolnienia z akcyzy dla alkoholu etylowego skażonego alkoholem izopropylowym 10 000 ml na 1 hl alkoholu 100% vol. zużywanego do produkcji produktów biobójczych innych niż żele, o gabarytach większych niż 500 ml.

Rozwiązania zaproponowane w Projekcie pozbawią większość polskich producentów podstawowego surowca, który jest przez nich używany do wyrobu produktów biobójczych i płynów do dezynfekcji. Konsekwencją powyższego będzie brak możliwości oferowania instytucjom takim jak szpitale, przychodnie czy laboratoria diagnostyczne dobrej jakości produktów, co wpłynie bezpośrednio na pogorszenie sytuacji finansowej polskich firm, a jednocześnie może wpłynąć na pogorszenie jakości dezynfekcji w placówkach medycznych.

Wśród skażalników dozwolonych do stosowania do skażania alkoholu wykorzystywanego do produkcji produktów bjobójczych pozostaną substancje, które nie są zalecane do produktów do dezynfekcji, szczególnie w kategorii produktów biobójczych, ze względu na swój wpływ na zdrowie człowieka. Są to:

• benzoesan denatonium (Bitrex) – w momencie dostania się do ust substancja powoduje dyskomfort wśród pacjentów szpitali bądź prywatnych konsumentów, co skutecznie zniechęci ich do ponownego użycia danego produktu biobójczego,
• keton etylowo-metylowy – nie może być stosowany w przypadku produktów biobójczych. Spowodowane jest to jedną z charakterystycznych właściwości fizycznych ketonu etylowo metylowego – zapachem. Jest on bardzo intensywny, drażniący, a zarazem zatrucie parami tegoż ketonu powoduje negatywne skutki zdrowotne,
• alkohol tert-butylowy – substancja, która swoim zastosowaniem oraz właściwościami przypomina benzynę – w kontakcie ze skórą może powodować jej podrażnienie, wdychanie tej substancji wywołuje zawroty głowy, senność, nudności i wymioty; substancja działa również drażniąco na oczy.

Przez wzgląd na powyższe niepożądane skutki stosowania innych skażalników Krajowa Izba Gospodarcza wnioskuje o pozostawienie możliwości produkcji środków dezynfekcyjnych przy wykorzystaniu alkoholu skażonego alkoholem izopropylowym.

Zawężenie stosowania alkoholu izopropylowego wyłącznie do produktów poniżej 500 ml
W ocenie KIG, rezygnacja z alkoholu izopropylowego w ilości 10 000 ml na 1 hl alkoholu 100% vol. jako metody skażającej również w przypadku produkcji produktów biobójczych w postaci płynnej o pojemności większej niż 500 ml pozbawi takie instytucje jak szpitale, placówki medyczne oraz producentów spożywczych odpowiednich środków do dezynfekcji. Takie instytucje ze względu na znaczne powierzchnie do dezynfekcji stosują produkty biobójcze w opakowaniach o większych gabarytach niż 500 ml – przeważnie 5 litrowych.

W przypadku większości producentów produktów biobójczych oznacza to całkowite wygaszenie znacznej części portfolia ich produktów, które obejmuje produkcję produktów biobójczych konfekcjonowanych w opakowania 5 litrowe. KIG podkreśla, iż opakowania do 5 litrów są pożądanym produktem dla dużych odbiorców, takich jak szpitale i placówki medyczne.

Wykluczenie takich produktów ze swojej oferty oznacza de facto utratę klientów przez naszych członków. Doświadczenia podmiotów działających w branży wskazują również, że odbiorcy, którzy dotychczasowo nabywali produkty biobójcze w opakowaniach 5 litrowych nie będą zainteresowani produktami biobójczymi konfekcjonowanymi do małych opakowań. Z punktu widzenia tych instytucji, stosowanie płynnych produktów biobójczych w opakowaniach do 500 ml będzie nieekonomiczne i niepraktyczne. Oznacza to, że duże zakłady stosujące znaczne ilości płynów do dezynfekcji i produktów biobójczych zostaną pozbawione produktów, które są dla nich niezbędne w toku działalności.

W tym miejscy należy również wskazać na kwestie środowiskowe wynikające z konfekcjonowania produktów biobójczych w opakowania o większej pojemności.
Krajowa Izba Gospodarcza wskazuje, że wprowadzenie metody skażającej alkohol etylowy w postaci alkoholu izopropylowego 10 000 ml było postulatem formułowanym wielokrotnie przez producentów produktów biobójczych. Alkohol izopropylowy, jako samodzielna substancja skażająca alkohol etylowy wykorzystywany do produkcji produktów biobójczych, został dodany do przepisów akcyzowych właśnie ze względu na to, że jest to jedyna optymalna metoda skażenia alkoholu wykorzystanego do produkcji produktów służących do dezynfekcji rąk metodą wcierania, mycia i odtłuszczania powierzchni i urządzeń w zakładach przemysłu spożywczego, instytucjach użyteczności publicznej, magazynach, chłodniach i warsztatach.

Ograniczenie stosowania alkoholu izopropylowego jako substancji skażającej będzie miało zatem negatywny wpływ nie tylko na producentów produktów biobójczych lecz przede wszystkim na ich odbiorców.

Jak wynika z uzasadnienia do Projektu proponowana zmiana została podyktowana odnotowaniem przez jednostki Krajowej Administracji Skarbowej procederu odzyskiwania alkoholu etylowego z preparatów biobójczych i przeznaczeniu go do celów spożywczych. KIG rozumie i aprobuje postulat walki z szarą strefą, która dopuszcza się nadużyć podatkowych. Jednocześnie trzeba wskazać, że podejmowane działania powinny być skierowane w stronę podmiotów, które nabywają produkty biobójcze od legalnie działających firm, w celu omijania prawa, a nie na podmioty, które prowadzą od wielu lat działalność zgodnie z przepisami.

W ocenie Krajowej Izby Gospodarczej wprowadzenie proponowanego w Projekcie ograniczenia może wywołać skutek odwrotny do oczekiwanego. Aktualnie produkty biobójcze z wykorzystaniem alkoholu skażonego alkoholem izopropylowym są produkowane przez podmioty zarejestrowane. Alkohol skażony nabywany przez nie, jak również sama produkcja takich produktów, jest objęta regulacjami akcyzowymi, kontrolą celno-skarbową oraz przepisami dotyczącymi rejestracji produktów biobójczych.

Podmioty sprzedające wyprodukowane przez siebie produkty biobójcze zawierające w swoim składzie alkohol skażony izopropanolem w ilości 10 000 ml, na ogół dokumentują swoją sprzedaż fakturą VAT, która jest następnie wskazywana w pliku JPK. Natomiast sprzedaże, które nie są dokumentowane fakturą VAT (np. paragonem), wówczas są objęte rejestrem, o którym mowa w art. 138t ustawy akcyzowej.

Jednostki Krajowej Administracji Skarbowej, które są odpowiedzialne za kontrolę podatkową, posiadają zatem kompletne informacje niezbędne do kontroli odbiorców tych produktów w celu ustalenia, czy nabyte towary nie są poddawane procesowi odzyskiwania alkoholu na etapie po ich wyprodukowaniu przez legalnie działające podmioty.

Kluczowym faktem, na który również warto zwrócić w tym miejscu uwagę jest to, że pozbawienie polskich podmiotów możliwości produkcji produktów biobójczych z wykorzystaniem alkoholu izopropylowego przyczyni się do tego, że takie produkty będą sprowadzane do Polski wewnątrzwspólnotowo.

Podmioty, które nabędą powyższe produkty wewnątrzwspólnotowo będą uprawnione do zwolnienia z akcyzy dla alkoholu etylowego zawartego w takich produktach na podstawie art. 30 ust. 9 pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym. Zgodnie z tym przepisem zwolniony z akcyzy jest alkohol etylowy zawarty w nabywanych wewnątrzwspólnotowo wyrobach nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, skażony środkami skażającymi dopuszczonymi przez państwo członkowskie Unii Europejskiej pochodzenia wyrobu.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że krajowe podmioty w dalszym ciągu będą miały możliwość nabywania produktów biobójczych zawierających alkohol skażony alkoholem izopropylowym. Jednocześnie produkty te będą produkowane nie przez polskich producentów, którzy dodatkowo podlegają kontroli celno-skarbowej, lecz przez podmioty zagraniczne. Przez wzgląd na powyższe Izba jednoznacznie wskazuje, iż będzie to miało poważny, negatywny wpływ na krajową gospodarkę, jednocześnie umocni pozycję zagranicznych podmiotów na naszym rynku.

Reasumując, Krajowa Izba Gospodarcze postuluje aby Ministerstwo Finansów odstąpiło od projektowanego ograniczenia i pozostawiło możliwość stosowania alkoholu etylowego skażonego alkoholem izopropylowym w ilości 10 000 ml także w przypadku produkcji produktów biobójczych o pojemności przekraczającej 500 ml.

Jednocześnie KIG deklaruje gotowość do współpracy podczas prac nad przepisami mającymi na celu wprowadzenie kontroli i identyfikacji odbiorców, którzy dopuszczają się nielegalnego procederu odzyskiwania alkoholu etylowego z produktów biobójczych w celach konsumpcyjnych.

Warszawa, 23 kwietnia 2024 roku

Opinia KIG >>> do pobrania