Relacja z XI Meetingu Gospodarczego KIG

„Z węglem – bezpiecznie, w zieloną transformację”

„Jesteśmy w momencie przełomu” – te słowa wypowiedziane przez Michała Kurtykę, byłego Ministra Klimatu i Środowiska najlepiej oddają ducha tegorocznego Meetingu Gospodarczego KIG, zorganizowanego 7 listopada 2022 r. w Warszawie pod hasłem „Z węglem – bezpiecznie, w zieloną transformację”.

Już po raz jedenasty przedstawiciele szeroko rozumianej energetyki, nauki, ochrony środowiska, związków zawodowych, administracji publicznej oraz dyplomacji, spotkali się aby dyskutować na temat wyzwań stojących przed polityką energetyczną Polski.

W tym roku temat ten jest szczególnie gorący – biorąc pod uwagę m.in. kontekst wojny w Ukrainie, kosztownej lekcji, jaką odbiera europejska energetyka w efekcie głębokiego uzależnienia się dostaw z Rosji, czy wreszcie nadchodzących zmian w architekturze europejskiego i globalnego bezpieczeństwa (w tym również energetycznego). Polska energetyka, choć mniej dotkliwie, również odczuwa skutki kryzysu. Coraz większym problemem stają się dla wielu branż gospodarki ceny energii – co grozi złamaniem ich konkurencyjności. Działania rządu w tworzeniu mechanizmów osłonowych, zarówno dla gospodarki jak i odbiorców indywidualnych, mają charakter tymczasowy. Co należy zrobić, aby nie tylko przejść możliwie łagodnie przez obecny kryzys ale zapewnić stabilne, bezpieczne i dostępne cenowo dostawy energii dla polskiej gospodarki?

Marek Kłoczko, Prezes Krajowej Izby Gospodarczej na otwarciu spotkania przypomniał, że bezpieczeństwo i poziom kosztów energii, to kluczowe czynniki decydujące o konkurencyjności gospodarki. Zwrócił uwagę, że skupiając się na konieczności zapewnienia bezpiecznych i konkurencyjnych dostaw energii, nie można zapominać o kwestiach ochrony klimatu oraz zasadach zrównoważonego rozwoju. Myśląc o zmianach w energetyce należy wziąć również pod uwagę takie problemy jak m.in. efektywność sieci przesyłowych, efektywność inwestycji czy mechanizm partycypacji obywatelskiej. Zdaniem Prezesa KIG należy dążyć do wypracowania takich rozwiązań, które godziłyby różne interesy i potrzeby, oraz zapewniły bezpieczeństwo polskiej gospodarce zarówno w perspektywie krótko jak i długoterminowej.

Michał Kurtyka przekonywał, że momencie przełomu i widocznej rekonfiguracji sytemu energetycznego należy zadbać o zachowanie suwerenności energetycznej Polski m.in. poprzez zapewnienie własnych mocy wytwórczych. Obecna sytuacja pokazuje, że w kwestiach energetycznych racja moralna była po naszej stronie, a teraz tę rację należy przekuć w konkretne działania dyplomatyczne – radził były Minister Klimatu i Środowiska.

Obszar tematyczny tegorocznej debaty nakreślił Stanisław Tokarski, Przewodniczący Komitetu ds. Energii i Polityki Klimatycznej KIG. Szczegółowo zaprezentował aktualny i planowany kształt europejskich i krajowych regulacji dotyczących polityki energetycznej oraz ich potencjalne skutki dla polskich branż. W prezentacji skupił się m.in. na planowanych zmianach w PEP 2040 poddając jednocześnie pod dyskusję wiele pytań i wątpliwości związanych z ostatecznym kształtem „Polityki…”

Prezes Polskiej Grupy Górniczej S.A Tomasz Rogala apelował, aby tworząc nową strategię bezpieczeństwa energetycznego Europy rzetelnie opisać ryzyka i sposoby ich mitygowania. Nie możemy popełniać błędów z przeszłości, polegających na zbytnim uzależnieniu zachodnich gospodarek od dostaw z niestabilnych i nie gwarantujących bezpieczeństwa kierunków – przekonywał Prezes PGG. Przykładem ryzyka może być m.in. coraz większa zależność technologiczną od Chin w obszarze OZE.

Dużo miejsca w dyskusjach podejmowanych w trakcie XI Meetingu Gospodarczego poświęcono kwestii stabilności systemu energetycznego – zarówno od strony np. technologicznej (o roli źródeł konwencjonalnych w stabilizacji systemu mówił m.in. Wiceprezes PGE GiEK S.A., Norbert Grudzień) jak również – szerzej – stabilności warunków funkcjonowania energetyki. Dotyczy to m.in. kształtu krajowego miksu energetycznego. Jasno sformułowane cele, uwzględniające interesy polskiej gospodarki i polskich przedsiębiorców, nie tylko zapewnią bezpieczne dostawy dla gospodarki ale umożliwią również też krajowym przedsiębiorstwom wydobywczym planowanie przyszłości – przekonywali przedstawiciele polskich przedsiębiorstw. Mamy gotowe złoża, ale musimy wiedzieć, co dalej – mówił Sławomir Wochna, Prezes Związku Pracodawców Porozumienie Producentów Węgla Brunatnego. Jego zdaniem, dopóki dysponujemy własnymi złożami, należy tak budować miks energetyczny, aby je efektywnie wydostać i we właściwym momencie zastąpić stabilnymi źródłami odnawialnymi, również budowanymi o własne zasoby.

Mirosław Skibski, Dyrektor Oddziału ARP w Katowicach zaprezentował na potrzeby debaty szczegółowe dane na temat kształtowania się rynku węgla kamiennego na przestrzeni ostatniej dekady.

W trakcie tzw. debaty stolikowej głos zabrali przedstawiciele środowisk m.in.: naukowego, OZE, gospodarki i energetyki oraz strony związkowej. Reprezentanci środowiska akademickiego zwracali m.in. uwagę, że w perspektywie najbliższych lat trudno jednoznacznie wskazywać technologię, która rozwiązałaby wszystkie obecne problemy związane m.in. z bezpieczeństwem dostaw energii, ceną, efektywnością czy zapewnieniem niskiej emisyjności. Dlatego ich zdaniem konieczne jest kontynuowanie prac badawczych nad nowymi technologiami. Ważną kwestią jest również wzmocnienie poziomu cyberbezpieczeństwa infrastruktury sieciowej i generacji. Z kolei środowisko związane z odnawialnymi źródłami energii postulowało m.in. zniesienie blokad legislacyjnych do rozwoju OZE (jak np. zasada 10h), uwzględnienie potrzeb OZE w rozwoju sieci elektroenergetycznych czy też stworzenie systemu zachęt do budowania różnych systemów magazynowania energii.

Efektem prowadzonych w trakcie XI Meetingu Gospodarczego debat jest VIII Apel Warszawski >>> TUTAJ

W trakcie wydarzenia Prezes KIG Marek Kłoczko wręczył Herbertowi Leopoldowi Gabrysiowi – wieloletniemu Przewodniczącemu Komitetu ds. Energii i Polityki Klimatycznej KIG oraz pomysłodawcy Meetingów Gospodarczych – list z podziękowaniami.

W konferencji wzięło udział ok. 80 osób.